Luxemburg – 14 september 2022.

We beleven lastige tijden, en de kans is zelfs bijzonder groot dat we in verschillende regio’s op een recessie afstevenen. Zeker in Europa zal de inflatie nog een hele tijd bijzonder hoge toppen scheren, en dus willen we vandaag toch vooral enige voorzichtigheid bepleiten. Het optimisme dat de markten in juli overspoelde, lijkt ons nog iets te voorbarig.

Toen we afgelopen zomer plots een rally zagen op de aandelenmarkten, leek het ergste leed even geleden. De rentes waren toen lichtjes gezakt en hier en daar leefde er al wat hoop dat de hoge inflatie stilaan op haar retour was. Vandaag zijn we geneigd om dat optimisme te temperen: we blijven inzetten op aandelen, maar willen daarbij vooral ook de nodige voorzichtigheid aan de dag leggen. In eerste instantie omdat de energiecrisis nog lang niet achter de rug is. Europa is er de voorbije maanden dan wel in geslaagd om zijn gasvoorraden stelselmatig aan te vullen – wat uiteraard goed nieuws is – maar met de huidige voorraden komen we zeker de volledige winter nog niet door. Het risico blijft dan ook bestaan dat bepaalde industriële sectoren hun activiteiten deels zullen moeten stilleggen. Bovendien geloven we ook niet echt in het politieke antwoord op de exploderende energieprijzen. De consument extra geld toeschuiven om gas te kunnen aankopen, is geen duurzame oplossing. De huidige hoge prijs is vooral een indicatie dat er momenteel te veel vraag is voor een te klein aanbod. Meer geld beschikbaar stellen zal er gewoon toe leiden dat energieprijzen op termijn eenvoudigweg verder stijgen. Wanneer er echt tekorten zijn dan helpt het opbieden van de prijs niet maar is rantsoeneren en rationaliseren de enige oplossing.

“Don’t fight the Fed”

Als we vandaag pleiten voor voorzichtigheid, dan heeft dit ook veel te maken met het monetaire beleid van de Amerikaanse centrale bank. Die hield vorig jaar vol dat de

inflatie een tijdelijk fenomeen was, bevroor de rente op 0% en bleef verder inzetten op quantitative easing (QE). In de volksmond: geld bijdrukken. Intussen beseft de Fed dat dit een historische blunder was, en heeft ze het geweer resoluut van schouder veranderd. De bestrijding van de inflatie staat nu helemaal bovenaan het prioriteitenlijstje, het is zelfs bijna de enige prioriteit geworden, en daartoe zet de Amerikaanse centrale bank twee instrumenten in. Enerzijds wordt de beleidsrente stevig opgetrokken, anderzijds moest de quantitative easing plaats ruimen voor quantitative tightening (QT). In de volksmond: geld vernietigen. Daartoe verkoopt de centrale bank nu voor 95 miljard dollar per maand overheidsobligaties en verpakte hypotheken aan investeerders, en trekt de Fed zo maandelijks ook 95 miljard dollar aan liquiditeiten (technisch gezien: bank reserves) uit het bancaire systeem. Bovendien komen er zo natuurlijk meer overheidsobligaties op de markt die door investeerders op hun balans moet worden genomen, waardoor er nog wat meer druk op de langetermijnrente komt.

Het optimisme op de beurzen van afgelopen zomer had deels ook te maken met de verwachting dat de Fed haar beleid tegen begin 2023 zou omgooien en opnieuw zou overschakelen naar verlagingen van de beleidsrente. Wij geloven dat dit iets te optimistisch is: na de historische blunder van vorig jaar, lijkt de kans ons klein dat Jerome Powell zich gaat riskeren om mogelijks een tweede historische blunder op zijn conto te krijgen. Hijzelf verwees ook al vaker naar een aantal fouten die de Amerikaanse centrale bank in de jaren zeventig maakte, toen ze er ook te snel van uitging dat de inflatie onder controle was en we uiteindelijk bijna tien jaar met een te hoge inflatie af te rekenen kregen. Hij zal naar onze inschatting de teugels ditmaal dan ook niet te snel opnieuw willen loslaten.